Γιγάντωση των ανισοτήτων σε παγκόσμια κλίμακα.

Πηγή: ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ

[...]
Ας δούμε λοιπόν καταρχήν αυτό το γράφημα, από την Credit Suisse:

Βλέπουμε λοιπόν ότι:

• Το ανώτερο 0.5% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει το 38.5% του παγκόσμιου πλούτου.
• Το 8.2% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει το 46.3% του παγκόσμιου πλούτου (δηλαδή συνδυαστικά το 8.7% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει το 84.8% του παγκόσμιου πλούτου).
• Το 23.6% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει το 14.5% του παγκόσμιου πλούτου.
• Το 67.6% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει το 3.3% του παγκόσμιου πλούτου.

Εκεί μας έχει φέρει ο καπιταλισμός - ή η "δημοκρατία", όπως προτιμούν να τον αποκαλούν οι υποστηρικτές του.
Προσπαθούν να μας πείσουν ότι η εκτόξευση των ανισοτήτων σε ιστορικά επίπεδα-ρεκόρ, χωρίς κανένα ίχνος σταματημού είναι κάτι το "δίκαιο". Τέλος πάντων όμως, αντί να γκρινιάζουμε όμως και να μοιρολογούμε για το κακό μας το ριζικό, θα πρέπει να πούμε το εξής: Αν ο παγκόσμιους πλούτος και η παγκόσμια εξουσία ελέγχεται από μια χούφτα κεφαλαιοκράτες, τότε θα πρέπει να τους εξοντώσουμε και να πάρουμε υπό τον έλεγχο μας τον πλούτο και την εξουσία τους. Αυτό βέβαια προϋποθέτει ένα εργατικό κίνημα που θα είναι πεισμένο να δώσει τη μάχη μέχρι τέλους, και επίσης θα έχει αποκτήσει την ικανότητα να ασκεί εξουσία (θα γνωρίζει δηλαδή την τέχνη της διακυβέρνησης. Όχι τίποτα άλλο, αλλά ειδικά βλέποντας σκηνικά όπως αυτά που διαδραματίζονται τις τελευταίες μέρες στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, είναι φανερό ότι η άρχουσα τάξη έχει απολέσει την ικανότητα διακυβέρνησης. Άπλα είναι επίσης φανερό πως ούτε οι εργάτες έχουν ακόμα αυτή την ικανότητα, ευνοώντας έτσι "βοναπαρτικές" λύσεις).

Στο παραπάνω διάγραμμα, βλέπουμε, για την περίπτωση των ΗΠΑ (αλλά και αλλού η γενική τάση είναι η ίδια, με μικρές διαφορές) ότι με το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, υπήρχε μια σχετικά "ήπια" ανισότητα. Αυτό οφειλόταν στο ότι οι ΗΠΑ, ως νικήτριες του πολέμου, και ως η μοναδική μεγάλη δύναμη που είχε βγει από τον πόλεμο χωρίς να έχει βομβαρδιστεί, είχε τη δυνατότητα να εφαρμόσει κεντροαριστερές πολιτικές, πιεζόμενη και από ένα σχετικά μαχητικό εργατικό κίνημα.

Πλέον, και ειδικά μετά την ενσωμάτωση του πρώην Ανατολικού μπλοκ και της Κίνας στην παγκόσμια αγορά, οι ανισότητες σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στο πως μοιράζεται ο παραγόμενους πλούτος. Κι αυτό διότι οι κεφαλαιοκράτες εδώ και χρόνια πηγαίνουν την παραγωγή στην Ασία, εξασφαλίζοντας το ελάχιστο εργατικό κόστος, και μετά πουλάνε στη Δύση, εξασφαλίζοντας το μέγιστο δυνατό κέρδος για αυτούς. Όσο για κεντροαριστερές-σοσιαλδημοκρατικές λύσεις, αυτές ξεχάστε τις, τουλάχιστον για τη Δύση. Οι κεφαλαιοκράτες δε πρόκειται να δεχτούν "αξιοπρεπείς μισθούς και ωράρια", ή "κοινωνικές παροχές", διότι τους συμφέρει καλύτερα να πάνε Κίνα και να αποφύγουν όλα αυτά τα "περιττά κόστη". Πιο πιθανό είναι να γίνει επανάσταση, παρά οι κεφαλαιοκράτες να εφαρμόσουν κεντροαριστερά μέτρα στη σημερινή συγκυρία. Άλλωστε, η σοσιαλδημοκρατία αποτέλεσε έναν "ιστορικό συμβιβασμό" ανάμεσα στους κεφαλαιοκράτες και τους εργάτες, αλλά εδώ και καιρό οι κεφαλαιοκράτες έχουν σπάσει αυτή ό το συμβιβασμό, προτιμώντας ξεκάθαρα συνθήκες Κίνας, ή έστω Βουλγαρίας.

Η παραγωγικότητα των εργατών στις ΗΠΑ ανεβαίνει, οι μισθοί όχι. Ποιος τσεπώνει άραγε τον επιπρόσθετο πλούτο που παράγεται, αν οι μισθοί των εργατών μένουν σταθεροί;

Και πέρα από τη βιομηχανία, έχουμε και το τραπεζικό σύστημα, που μοίραζε δάνεια, ώστε να ξεγελαστούν οι εργάτες ότι τάχα δεν τρέχει και τίποτα που οι βιομήχανοι μεταφέρουν την παραγωγή αλλού. Έτσι, γιγαντώθηκαν και οι τράπεζες, η Δύση πέρασε 1-2 δεκαετίες χωρίς να καταρρεύσει, μόνο που τώρα έχει μείνει και με μειωμένη παραγωγική βάση, και με ένα σωρό χρέη που δεν μπορούν να αποπληρωθούν.

Όσο για το "πολιτικό σύστημα", νομίζω ότι όλοι έχουμε καταλάβει το "ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο" - φαίνεται άλλωστε από το ποιος τσεπώνει το ένα πακέτο σωτηρίας μετά το άλλο, και ποιος αφήνεται να ψοφήσει.

Όσο για την "επόμενη μέρα", οι κεφαλαιοκράτες είναι φανερό ότι θέλουν να συνεχίσουν να φεύγουν για Ασία, ή για όπου αλλού τα κέρδη τους είναι μεγαλύτερα, και επίσης είναι φανερό ότι θέλουν να βάλουν τους εργάτες να πληρώσουν όλα τα χρέη, με τους τραπεζίτες να μην πληρώνουν τίποτα. Ακόμα και με στοιχειώδη καπιταλιστική λογική, από τη στιγμή που επένδυσαν και η επένδυση δεν απέδωσε, θα πρέπει "να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεων τους". Χα, σιγά μην το κάνουν αυτό όμως. Γιατί τελικά η μόνη "λογική" των καπιταλιστών είναι να μεγαλώσουν τα κέρδη τους, κατακλέβοντας τον εργάτη.

Έτσι, θέλουν να αυξήσουν κι άλλο τις ανισότητες, μεταφέροντας στους εργάτες όλα τα χρέη, και εξαθλιώνοντας τους μέχρι να "ισορροπήσουν" παγκοσμίως σε ένα επίπεδο Κίνας, ή έστω Βουλγαρίας (στην Κίνα βέβαια, οι μισθοί ανεβαίνουν, αλλά προφανώς είναι ακόμα πολύ χαμηλότεροι από αυτούς στη Δύση). Γιατί εξάλλου να επενδύσουν εδώ, όταν μπορούν να επενδύσουν στην Κίνα; Μόνο που αυτό φέρνει νέα κρίση και καταστροφή, διότι οι φτωχοί εργάτες δεν μπορούν να καταναλώσουν αυτά που παράγουν, και έτσι οδηγούμαστε σε κατάρρευση. Δε βαριέσαι όμως, οι καπιταλιστές να είναι καλά (έστω και αν έχουν και αυτοί μερικές απώλειες), και όλοι οι υπόλοιποι απλά είναι αναλώσιμοι.

Αν είμαστε λοιπόν αναλώσιμοι, τουλάχιστον ας αναλωθούμε στην ανατροπή αυτού του συστήματος, που οδηγεί σε καλοπέραση μιας μικρής μειοψηφίας, εις βάρος της εργαζόμενης πλειοψηφίας.

Εδώ μια ωραία παρουσίαση της σαπίλας του καπιταλισμού, που έχει καταντήσει πιο ολιγαρχικός και από τους ολιγάρχες του μεσαίωνα που κάποτε αποκεφάλισε:

Μεγάλη έρευνα που έγινε σε 43.000 υπερεθνικές επιχειρήσεις απέδειξε πως ένας μικρός όμιλος από αυτές, κυρίως τράπεζες, κρατά στα χέρια του ένα δυσανάλογα μεγάλο κομμάτι της παγκόσμιας οικονομίας.

Η ιδέα πως μια χούφτα τραπεζίτες ελέγχουν ένα μεγάλο κομμάτι της παγκόσμιας οικονομίας σίγουρα δεν είναι κάτι καινούργιο για τους ανθρώπους που διαδηλώνουν στη Νέα Υόρκη και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Όμως, πρώτη φορά, τρεις αναλυτές σύνθετων συστημάτων από το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης έρχονται να επιβεβαιώσουν επιστημονικά και εμπειρικά πως πράγματι υπάρχει ένα τέτοιο δίκτυο ισχύος.

Από μια βάση δεδομένων που περιλάμβανε 37 εκατομμύρια μεγάλες επιχειρήσεις από όλον τον κόσμο, ξεχώρισαν 43.000 από αυτές και μελέτησαν το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους. Έτσι κατέληξαν σε 1.318, που καθεμιά τους είχε διαπλεκόμενες σχέσεις ιδιοκτησίας με άλλες 20 επιχειρήσεις κατά μέσον όρο.

Μολονότι αυτές οι 1.318 επιχειρήσεις είχαν λειτουργικά έσοδα που αντιστοιχούσαν στο 20% των παγκόσμιων λειτουργικών εσόδων, είχαν στην κατοχή τους την πλειοψηφία των μετοχών των μεγαλύτερων βιομηχανικών εταιρειών – της πραγματικής οικονομίας – που αντιστοιχούσαν στο 60% των παγκόσμιων εσόδων.

Όταν μάλιστα οι τρεις επιστήμονες προχώρησαν την έρευνά τους παρακάτω, ανακάλυψαν «ένα ακόμη πιο κλειστό δίκτυο 147 μεγάλων υπερεθνικών επιχειρήσεων, με στενές διασυνδέσεις μεταξύ τους, που ήλεγχαν το 40% όλων των υπόλοιπων επιχειρήσεων», όπως δήλωσε στο περιοδικό «Νιου Σάιεντιστ» ο Τζέιμς Γκλαντφέλντερ, ένας από αυτούς τους επιστήμονες.

Οι περισσότερες από αυτές τις 147 επιχειρήσεις ήταν τράπεζες. Και ανάμεσά τους ξεχώριζαν οι «συνήθεις ύποπτες»: Barclays Bank, JP Morgan Chase και Goldman Sachs.

Η συσσώρευση του πλούτου σε λίγα χέρια είναι μια φυσική συνέπεια του οικονομικού συστήματος στο οποίο ζούμε. Όμως, όπως διαπιστώσαμε όλοι το 2008, λέει ο Γκλαντφέλντερ, αυτή η συγκέντρωση προκαλεί αστάθεια: όταν ξεσπάσει κρίση σε ένα μέρος του συστήματος, εύκολα μεταδίδεται παντού.

Όλες αυτές τις αλήθειες αρχίζει νομίζω να τις καταλαβαίνει ο κόσμος - εξ ου και οι λαϊκές κινητοποιήσεις σε παγκόσμια κλίμακα. Βέβαια, αντί ο κόσμος να κινηθεί για να ανατροπή του καπιταλισμού, θα μπορούσε να κινηθεί σε μια οπισθοδρομική κατεύθυνση.

Πχ στην Αμερική, λόγω και της πολυετούς ιδεολογικής και πολιτικής αποχαύνωσης θα μπορούσαν να καταλήξουν σε μια λύση προστατευτισμού και εμπορικού πολέμου με την Κίνα, που θα οδηγήσει σε πόλεμο.

Ή, για την περίπτωση της Ελλάδας, θα μπορούσαμε να δούμε μια λύση "εθνικού απομονωτισμού". Αντί δηλαδή να πάρουν οι εργάτες στα χέρια τους την εξουσία και τον έλεγχο της παραγωγής, αποτελώντας παράδειγμα και για τους υπόλοιπους εργάτες να κάνουν το ίδιο, μιας και όσο ο καιρός περνά τόσο σε συνειδητοποιούν σε παγκόσμια κλίμακα ότι αν δεν επαναστατήσουν θα εξοντωθούν/εξαθλιωθούν, θα μπορούσαμε στην Ελλάδα να δούμε μια "εθνική αναδίπλωση", με την Ελλάδα να φτωχαίνει μόνη της, απομονωμένη, ως μια χώρα -παράδειγμα προς αποφυγή. Ειδικά αν ο λαός δεν επαναστατήσει ΣΥΝΤΟΜΑ, μιας και η διαδικασία της "ελεγχόμενης χρεωκοπίας" είναι φανερό ότι έχει προχωρήσει, και όπου να' ναι θα ολοκληρωθεί, με τους "εταίρους" μας να ρημάζουν τα πάντα και μετά να αφήνουν την Ελλάδα να χρεωκοπήσει, έχοντας προηγουμένως εξασφαλίσει τις τράπεζες τους.